پتانسیل‌سنجی مناطق مستعدّ وقوع زمین‌لغزش در درّة لاسم با استفاده از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی و منطق فازی

زمین‌لغزش‌ها به­مثابة یکی از فرایندهای دامنه­ای محسوب می­شوند که نتیجة فرایندهای طبیعی و فعّالیّت­های انسانی هستند. این فرایندها در زمرة پرخسارت‌ترین مخاطرات طبیعی هستند که هم‌زمان با دست‌کاری بشر در سیستم‌های طبیعی در دهه‌های اخیر، شتاب فزاینده‌ای یافته­اند. با توجّه به اینکه شناسایی و بخش­بندی نواحی مستعدّ لغزش و پهنه­بندی خطر آن، گام مهمّی در ارزیابی خطرهای محیطی به­شمار می­رود؛ در نوشتار پیش رو به ارزیابی وضعیّت لغزش­پذیری حوضة لاسم پرداخته شده است. در پژوهش حاضر ابتدا وضعیّت ژئومورفولوژی، زمین­شناسی و پارامترهای انسانی حوضه ارزیابی شده، سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله­مراتبی (AHP) و نظر کارشناسان، لایه­های مورد استفاده ارزش‌گذاری شده است. پس از به­دست­آوردن وزن لایه­ها با مدل AHP، وزن­های به­دست­آمده بر روی لایه‌ها اعمال شده و سپس لایه­های اطّلاعاتی با استفاده از مدل منطق فازی باهم تلفیق شده‌اند و نقشة نهایی حاصل شده است که به‌منظور تفکیک بهتر و ارزیابی آسان­تر، حوضة مورد مطالعه ازنظر پتانسیل وقوع زمین‌لغزش در پنج کلاس قرار گرفته شده است. نتایج به‌دست­آمده بیانگر آن است که حدود 43% از وسعت کلّ حوضه (129 کیلومتر مربع) در منطقه با پتانسیل زیاد و خیلی­زیاد وقوع زمین‌لغزش قرار دارد که این طبقات به­طور عمده در نیمة جنوبی حوضه (به­دلیل فراهم­بودن بیشتر شرایط) قرار گرفته­اند؛ همچنین نتایج نشان داد که در حوضة مورد مطالعه پتانسیل وقوع زمین‌لغزش‌ها به‌طور کلّی از شمال به جنوب و از غرب به شرق افزایش می­یابد.